दुभंगलेली...

असा कसा एखादा रस्ता असू शकतो जसा एखादा कथासंग्रह. रात्री उघडावा तर करुण रंगीबेरंगी. मिणमिणता. आणि दिवसा लख्ख सूर्यप्रकाशात लाखोंची उलाढाल करणारा. विचित्र हे रूप. म्हणजे कोणी प्रतिभावंत लेखकाने कहाण्या लिहाव्या...मिश्र व्यक्तिचित्र रंगवावीत आणि सरळ एकत्र छापून टाकावी. लेखक गोंधळलेला आणि वाचक भरकटलेला. एक पान रडवेल...तर दुसरं मेंदूला झिणझिण्या आणेल...तर तिसरं किळस येऊन पुस्तक भिरकवायला भाग पाडेल.

ही गल्ली जर बोलायला लागली तर काय बोलेल? तिला स्वत:ला तिचं कोणतं रूप आवडत असेल? दिवसाचं कि रात्रीचं? कुठलं खरं? का असं वाटतं कि ते रात्रीचंच तिचं रूप खरंखुरं? आणि सकाळचं लख्ख प्रकाशातलं ढोंगी? जसं चकचकीत वेष्टनातील म्हणून एखादं चॉकलेट उघडावं आणि त्यातून वळवळणारे किडे हातावर चढावे?

सूर्य इथे भसकन येतो. मग बायका आया बनतात...जेवण करू लागतात...धुणीभांडी करतात. नागड्या उघड्या शेंबड्या मुलांबरोबर हसताना, ओरडताना दिसतात. कधी त्या लेकीच्या वेण्या घालत असतात...तर कधी लेकाला धपाटे घालत अंघोळ घालत असतात. लांबलचक गाडीतून बाजूच्या उंचच उंच इमारतीत शिरणाऱ्या बायका हेच तर घरी करून आलेल्या असतात.

चंद्र वेडा आहे. तो कधी चोरून येतो तर कधी सगळ्यांवर चंदेरी उजेड टाकतो. मग सकाळच्या आया रस्त्यावर उभ्या रहातात. प्रामाणिकपणे धंदा करतात. लांबलचक पुरषी गाड्या आता तिथेही थांबू लागतात. एखादी रस्त्यावर वाट बघत असते...गिऱ्हाइक अजून का आलं नाही...सकाळी पोरांना आता काय खायला घालू ह्याची तिची चिंता, बंद काचेतून थंड हवेत देखील मनाला भिडते. जशी कधी एकदा तो पगार खात्यात जमा होईल अशी मला चातकासारखी आस असते.

त्यादिवशी तिथून जाताना एक सहकारी म्हणाला," आता ही गल्ली अजून develop होईल. अजून मोठ्या मोठ्या कंपन्या येतील. आणि मग ह्या बायका आपोआपच इथून नाहीश्या होतील!" मला का हताश वाटलं? का मनात आलं...आता ह्या, त्यांचं हे ऑफिस कुठे थाटतील? कुठून त्यांच्या हातात आता ते गांधीजींचा फोटो असलेले हिरवे तुकडे येतील?

एकदा नजरानजर झाली. अनोळखी माणसाशी नजरानजर झाली तरी एक स्मित चेहेऱ्यावर झळकावं असा हा नवीन कॉरपोरेट नियम. मग तिच्याशी झालेली नजरभेट आणि हलकंच स्मित माझ्या चेहेऱ्यावर. पण ती लागण तिच्या चेहेरयावर नाही उमटली. आणि मग मला अपराधी करून गेली. कधीकधी असं वाटतं ना कि केलं ते चूक की बरोबर? तसं.

त्या दिवशी उजव्या हाताला मी बघितलं ते काय होतं? सात आठ जणींनी काळोखात फेर धरला होता. आपल्यातच मश्गुल टाळ्या वाजवत गोल गोल फिरत होत्या. आम्ही नाही का नवरात्रीत भोंडला खेळत...तश्याच. काय होते ते? काय गाणे होते ते? ऐलमा पैलमा...गणेश देवा...माझा खेळ मांडिला करीन तुझी सेवा...?

त्या आणि मी. गाडीची बंद काच...आणि थंड हवा. हा भकास दुरावा. जात तर एकच. स्त्री जात.

मधुर भांडारकर+गुलजार+डेविड धवन+हिचकॉक+स्पीलबर्ग = हनुमान गल्ली, लोअर परेल.