देणे, गत जन्माचे

काल एक फुलपाखरू घरात बागडत होतं. काळं कुळकुळीत. जशी काही एखादी सावली....इकडे तिकडे उडणारी. आणि त्याबरोबर बागडणारे खरे रंगीबेरंगी फुलपाखरू नाहीच. फक्त धावणारी सावली. माझ्या इतकी हाताजवळून गेली की त्या नाजूक सावलीचा स्पर्श देखील हलकाच कळावा. सावलीचा स्पर्श. मी हलकेच माझी बोटं हलवली. सावली उडाली. आणि मला आठवण झाली...

...त्यादिवशी देखील अशीच एक सावली खोलीतील क्षीण प्रकाशात मला दिसली होती. मध्यरात्रच होती. ती सावली माझ्या मानेवर हुळहुळून सरकली होती. आणि म्हणूनच मला जाग आली होती. भीती. भीती दाटली मनात. मी उठले. त्या सावलीवर मी सपाताचा वार केला. एक दोन तीन. अज्ञानातील चढती भीती. सावली थरथरली. माझा वार प्रबळ झाला. धडपडत ती निष्प्राण झाली. मी लहानग्या लेकीला कुशीत घेतलं आणि तिच्यावरील नकळत आलेलं संकट दूर केल्याच्या आनंदात डोळे मिटले.

खोलीत प्रकाश शिरला तेव्हा सवयीनुसार जाग आली. सपाता पायात सरकवण्यासाठी पाय पुढे नेले. आणि जागतेपणाचा पहिला इशारा...अंगावर शहारा आणून गेला.

एक निष्पाप फुलपाखरू मरून पडलं होतं. चेचलं गेलं होतं. फाटके पंख, चिमुकला जीव. चिरडून गेला होता.
मला अंधाराने आंधळं केलं...जाणीवा नष्ट केल्या आणि माझ्या हातून ते फुलपाखरू मेलं. रात्रीच्या अंधारात मी केलेले ते वार आठवले. जीवाच्या आकांताने केलेले घाव. धस्स झालं. जर गेल्या जन्मावर विश्वास ठेवावा तर फुलपाखराचं आणि माझं असं काय नातं होतं? का त्याने मानेला नाजूक स्पर्श करून मला उठवावं आणि मग हे असं माझ्या हातून क्रूर मरण ओढवून घ्यावं? हे देणे, गत जन्माचे?

तो हाताच्या दोन पेराइतकासा जीव आणि पलंगावर माझ्यावर विसंबून, निवांत झोपलेला तितकाच निरागस एक जीव.
रात्री, खोलीतील मिट्ट काळोख दूर करणं खरं तर काही कठीण नव्हतं.
एकाच बटणाचे तर अंतर आणि त्यावर अवलंबून एक आयुष्य...

ते शरीर उचललं....
ती नाजूक कुडी...तळहाताएव्हढी...
कुंडीतील रातराणीला अर्पण केली...
निसर्गाला मान निसर्गाचा...

संपले असेल काय ते माझे आणि फुलपाखराचे देणे?
निदान ह्या आयुष्यात...